Tìm hiểu ngay cách phân biệt yến sào thật giả đánh bay lo lắng “mua nhầm hàng giả”

Yến sào từ xa xưa đã được vua chúa sử dụng trong những buổi yến tiệc, ngày xưa yến sào xếp vào hàng “bát trân” là những món ăn quý dâng lên vua chúa và các vị quan trong cung đình. Lợi ích của yến sào được truyền tai cho đến ngày này, và không ít người trong giới thượng lưu đã lựa chọn yến sào làm thực phẩm bổ sung chất dinh dưỡng cho cơ thể. Tuy nhiên, thị trường yến sào hiện nay khá tràn lan, gây không ít khó khăn cho người tiêu dùng khi chọn mua yến thật. Hãy cùng xem qua các cách phân biệt yến sào thật và giả vô cùng chi tiết dưới đây nhé.

1. Lý do cần phải “học cách” phân biệt tổ yến thật giả

Yến sào là không chỉ là món ăn ngon mà còn chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, được nhiều người thưởng thức hoặc dùng làm quà tặng.

Thị trường yến sào hiện nay rất phong phú, từ yến thô đến yến tinh chế các loại, tùy theo sở thích của người mua. Kinh doanh yến đem lại lợi nhuận cao nên nhiều doanh nghiệp làm giả yến để tiêu thụ ra thị trường, gây không ít khó khăn cho người mua nhận biết nếu không biết cách.

2. Bật mí cách phân biệt tổ yến thật và giả

Do nhu cầu tiêu dùng ngay càng cao nên nhiều gian thương đã làm giả tổ yến sào bằng nhiều cách, nhằm tăng trọng lượng yến sào và thu nhiều lợi nhuận hơn như:

• Tổ yến sào làm giả từ rong biển.
• Tổ yến làm giả từ bột agar (bột rau câu).
• Tổ yến làm giả từ chất làm đông gelatin hoặc bì heo.
• Tổ yến huyết được làm giả từ chất tạo màu.
• Yến nhà được “hô biến” thành yến đảo thiên nhiên.
• Yến tinh chế bị tẩy trắng bằng hóa chất hay yến bị độn thêm đường.

2.1 Chi tiết về các loại yến được làm giả trên thị trường hiện nay

Trước sự có mặt tràn lan của các loại yến giả thì chúng ta nên trang bị kiến thức đủ tốt để tránh mua nhầm hàng kém chất lượng.

Dưới đây là một số loại yến sào giả đã được phát hiện tràn lan trên thị trường hiện nay với nhãn mác yến sào thật nhằm chiêu dụ người tiêu dùng tiêu thụ sản phẩm.

• Yến sào giả làm từ rong biển:

Đây là loại yến sào giả khá phổ biến trên thị trường hiện nay, được làm từ nguyên liệu rong biển. Loại tổ yến giả này xuất hiện đã khá lâu nhưng vẫn còn được bày bán thông dụng trên thị trường để lừa đảo người mua.

Tổ yến giả làm từ rong biển có vị mặn mặn của sợi rong biển, khi được đem chưng cất sẽ thấy sợi rong to và thô hơn so với tổ yến thật. Khi cầm lên khá chắc tay và mềm mịn chứ không thô như tổ yến thật chúng ta thường thấy.

• Yến sào giả làm từ Agar (bột rau câu):

Cũng giống như tổ yến giả làm từ rong biển, yến sào giả làm từ bột Agar cũng không hiếm xuất hiện trên thị trường.

Khi bạn đem chưng tổ yến giả Agar sẽ thấy các sợi yến nở ra rất đẹp. Tuy nhiên, sau khi để qua đêm, các sợi yến sẽ tan ra dần và hòa tan vào nước lọc. Bên cạnh đó, khi quan sát bạn sẽ thấy chén nước vẩn đục chứ không trong suốt, mịn màng như khi ngâm tổ yến thật.

• Yến sào giả làm từ Gelatin bì heo:

Hiện nay trên thị trường, loại yến sào giả làm từ gelatin bì heo là phổ biến nhất và dễ lừa đảo người tiêu dùng. Tất nhiên khi bạn đem chưng cất lên thì sợi yến vẫn nở ra, thoáng nhìn qua sẽ giống sợi yến thật nhưng lại chai sần và không mịn màng như tổ yến thật.

Người bán sẽ tư vấn cho bạn thời gian ngâm loại yến giả này lâu hơn yến thật, có khi lên đến 4 tiếng.

• Yến huyết làm giả từ chất tạo màu:

Nhiều người tin rằng tổ yến huyết có màu đỏ là do quá trình nhổ nước bọt thì dính máu của chim yến. Đây là điều hoàn toàn sai sự thật.

Các nhà khoa học đã nghiên cứu và chỉ ra rằng sở dĩ yến huyết có màu đỏ là do phản ứng hóa học tự nhiên giữa Nitrite và Nitrate có trong phân chim yến mà ra. Vậy nên, có thể thấy rằng, đến 90% yến huyết trên thị trường là làm giả từ yến trắng pha màu.

• Yến sào nhà “hô biến” thành yến đảo tự nhiên:

Nhiều người mua vẫn lầm tưởng rằng yến sào đảo tự nhiên sẽ chất lượng và có nhiều chất dinh dưỡng hơn so với yến nuôi nhà.

Đó là lý do dẫn đến hậu quả nhiều nơi gán mác yến đảo để lừa người tiêu dùng để bán yến nhà với giá cao hơn. Khi chọn mua yến, hãy chú ý yến đảo có mùi tanh đặc trưng và khó làm sạch hơn so với yến nhà.

• Yến sào tinh chế bị tẩy trắng

Nhiều nhà cung cấp tổ yến đã dùng hóa chất để tẩy trắng tổ yến và đồng thời quệt thêm lòng trắng trứng bên ngoài tạo mùi tanh nồng. Do khi tẩy bằng hóa chất sẽ mất đi mùi tanh đặc trưng của yến nên chỉ có thể dùng cách trên để đánh lừa người mua.

Khi mua yến, nếu bạn ngửi thấy mùi tanh nồng của trứng thì nên cẩn thận.

• Yến sào bị độn

Nhiều người bán vì muốn tăng thêm lợi nhuận mà độn thêm các chất phụ gia khác như muối, đường, sợi miến, vi cá, nấm, rau củ,… để làm tăng trọng lượng của tổ yến lên.

Ngoài ra, còn phương pháp tinh vi hơn là trộn với yến sào nhập từ Malaysia kém chất lượng hơn. Hiện nay khoảng 70% yến sào trên thị trường là hàng ngoại nhập kém chất lượng.

3. Vậy, làm sao để nhận biết được tổ yến nào chất lượng ?

Có những cách đơn giản để nhận biết được tổ yến làm giả làm giả như sau:

• Nhận biết tổ yến bằng cách ngâm nước.
• Nhận biết tổ yến qua dung dịch Luigon, muối iot hay đốt yến sào qua lửa….

Để phân biệt được yến sào thật hay giả có thể dựa trên nhiều yếu tố khác nhau, bạn có thể chọn một phương pháp phù hợp nhất hoặc kết hợp các phương pháp với nhau.

Từ các mẹo dân gian, bạn có thể đánh giá được chất lượng của yến thông qua hình dáng bên ngoài, màu sắc,…Cùng tham khảo qua một số phương pháp phân biệt yến sào thật và giả dưới đây nhé.

3.1 Kiểm tra bằng cách ngâm nước:

Phương pháp đầu tiên khá dễ thực hiện và bạn có thể áp dụng ngay tại nhà để kiểm chứng.

Đầu tiên, bạn bỏ một phần nhỏ của tổ yến vào tô, thêm nước sạch vào ngâm yến trong 30 phút. Khi yến nở, hãy kiểm tra sự khác biệt để biết yến thật hay giả theo thông tin sau:

• Yến sào thật: sau khi ngâm trong nước tầm 30 phút, sợi yến vẫn giữ nguyên vẹn màu sắc ban đầu. Đồng thời, yến có mùi tanh của lòng trắng trứng gà và mùi mốc tự nhiên của tổ yến.
• Yến sào giả: sau khi bị ngâm vào nước sẽ biến đổi màu sắc ban đầu thành màu khác vì bị hòa tan. Ngoài ra, yến giả còn có mùi lạ của các chất phụ gia.

3.2 Kiểm tra bằng cách đem chưng yến sào:

Một cách khác để phân biệt yến sào thật hay giả đó là đem yến chưng cách thủy.

Bạn đem một ít tổ yến cho vào nồi nước rồi tiến hành bước đun cách thủy để kiểm tra kỹ lưỡng:

• Yến sào thật: khi đun cách thủy sẽ không bị tan hay nhão ra như yến giả mà vẫn giữ nguyên sợi yến như ban đầu.

Nhưng có một số loại yến sào được làm giả khá tinh vi nên thời gian 10-20 phút vẫn chưa đủ để kiểm chứng. Để chắc chắn, bạn nên đun thêm khoảng 5 – 10 phút nữa.

Nếu là yến không nguyên chất (có pha thêm), bạn sẽ thấy một lượng tinh bột xuất hiện, tùy theo độ pha tạp của tổ yến đó.

• Yến sào giả: sau khi đem chưng cách thủy tầm 2-3 phút thì yến sẽ nhão khi bị bóp ra do cấu trúc của yến được làm từ tinh bột.

3.3 Kiểm tra bằng cách dùng dung dịch Luigon:

Dùng thuốc nhỏ Luigon cũng là một phương pháp thử độ thật hay giả của yến sào được nhiều người áp dụng. Đây là một loại thuốc đặc trưng để xác định độ tinh bột của tổ yến khi mua về. Bạn mua một lượng nhỏ dung dịch Luigon và cho vào nồi yến đang đun sôi để kiểm tra.

• Yến sào thật: nồi nước sẽ không có bất cứ phản ứng nào vì nguyên chất hoàn toàn 100%.
• Yến sào giả: nồi nước sẽ xuất hiện ra phản ứng màu xanh (khi bạn để nguội sẽ màu sẽ biến mất).

Hơn thế nữa, tổ yến giả khi đun sôi lên sẽ có mùi carbonat natri rất hắc, tạo nhiều bọt lúc sôi và đem để qua đêm sẽ chuyển sang màu vàng và có mùi hôi.

3.4 Kiểm tra bằng dung dịch muối iot:

Ngoài phương pháp dùng dung dịch Luigon để thử sản phẩm yến sào là thật hay giả còn có cách khác đó là dùng dung dịch muối iot.

Tương tự như dung dịch Luigon, bạn cho một ít dung dịch muối iot có bán sẵn ngoài hiệu thuốc vào nồi yến đang đun sôi để kiểm tra.

• Yến sào thật: sẽ không có bất kỳ phản ứng hóa học nào xảy ra.
• Yến sào giả: sẽ chuyển sang màu xanh do phản ứng của tinh bột với iot tạo thành.

Trường hợp yến huyết có màu đỏ tự nhiên đặc trưng, để kiểm tra có 2 cách

• Cách 1: ngâm yến huyết với nước trà xanh. Nếu yến huyết giả, yến sẽ bị đen và sẫm lại.
• Cách 2: ngâm yến huyết với nước sôi trên 100 độ C, yến huyết giả sẽ mất màu đỏ ban đầu.

Nếu yến huyết thật, dù bạn ngâm thế nào trong hai trường hợp trên thì sợi yến cũng không bay màu.

3.5 Kiểm tra bằng cách đốt lửa:

Cách làm này khi nghe qua có vẻ khá lạ nhưng bạn hoàn toàn có thể thử ngay tại nhà. Bạn cắt lấy một phần nhỏ của tổ yến, sau đó dùng lửa đốt chúng lên.

• Yến sào thật: sẽ cháy tự nhiên, không có tia lửa hay bụi than bắn ra quá nhiều trong quá trình đốt cháy.
• Yến sào giả: sẽ có tia lửa lan tỏa, bụi than cùng mùi khét bốc lên nồng nặc gây khó chịu.

3.6 Kiểm tra thông qua màu sắc:

Trên thị trường hiện nay có nhiều loại tổ yến với màu sắc khác nhau, các nhà nghiên cứu vẫn chưa tìm ra nguyên do vì sao yến sào có nhiều màu sắc khác nhau như vậy.

Mặc dù có nhiều giả thuyết đặt ra về màu sắc của tổ yến về điều kiện môi trường, nhiệt độ, độ ẩm và nguồn thức ăn của yến nhưng vẫn chưa có kết quả nghiên cứu cụ thể.

Hiện nay, trên thị trường có 3 loại yến sào như sau:

• Yến huyết: đây là loại tổ yến có màu đỏ đặc trưng với giá thành cao. Trên thị trường, yến huyết chỉ chiếm khoảng 10% nên loại yến này có giá cao nhất.
• Yến hồng: cũng hiếm như yến huyết nhưng có màu hồng nhạt và màu sắc thể thay đổi sang vàng hoặc cam tùy theo loại tổ yến.
• Yến trắng: yến trắng có màu trắng đục, bạn có thể nhìn thấy những sợi yến.

Dù cho yến giả được làm khá tinh vi nhưng vẫn khó có thể qua được cách kiểm tra bằng mắt thường. Bạn đem yến ra ánh sáng, nếu thấy trong suốt và phản quang dưới ánh sáng mặt trời thì đó là yến giả.

3.7 Kiểm tra thông qua hình dáng:

Ngoài ra bạn còn có thể phân biệt yến sào thông qua hình dáng của tổ yến.

• Tổ yến thật: khá khô và xơ, có lẫn các sợi nhỏ. Đồng thời tổ yến khá dày và cầm chắc tay, các sợi yến đan xen vào nhau tạo thành hình vòng cung. Phần đáy của tổ yến có màu vàng đen nhưng bẻ không gãy.
• Tổ yến giả: các sợi yến khít chặt vào nhau trông thiếu tự nhiên, mềm mịn hơn so với yến thật.

Nếu bạn chịu khó tinh ý hơn, hãy cầm tổ yến trên tay và cân đo trọng lượng của yến sào. Cách này cũng có thể giúp bạn nhận biết đâu là yến thật và đâu là yến làm giả.

• Yến sào thật: có trọng lượng nhẹ hơn yến giả rất nhiều và thô hơn. Trọng lượng chỉ dao động từ 3.5 gram đến 15 gram.
• Yến sào giả: sẽ nặng hơn nhiều so với yến thật, yến giả thường có trọng lượng rơi vào khoảng 20 gram.

4. Cần chú ý nhiều đến nguồn gốc xuất xứ của yến sào

Mặc dù các cơ quan chức năng đã cố gắng can thiệp để hạn chế hàng giả lưu hành ngoài thị trường nhưng vẫn chưa thể khắc phục được hoàn toàn.

Vì vậy, giải pháp tốt nhất là mỗi người tiêu dùng nên tự trang bị cho chính mình kiến thức về cách phân biệt yến sào thật và giả, để chọn mua được sản phẩm chất lượng tốt nhất.

Trên thị trường, yến sào hiện nay được chia thành nhiều loại khác nhau dựa trên nguồn gốc của yến. Trước khi chọn mua yến sào, bạn nên xem kĩ bao bì, nhãn mác cũng như nguồn gốc.

Tổ yến sào được chia làm hai loại nguồn gốc như sau:

4.1 Yến đảo (yến tự nhiên)

Yến đảo thường đặc trưng bởi mùi gió biển mà yến nhà không có.

Trong thành phần của tổ yến có Carbonhydrat, Glycoprotein, Amino Acid và thường khó làm sạch hơn yến nhà. Quá trình thu hoạch yến đảo cũng tốn thời gian và nguy hiểm hơn, nên giá cũng đắt hơn yến nhà thông thường.

Không nên sử dụng yến đảo cho người già mắc bệnh cao huyết áp và trẻ em vì trong tổ yến có hàm lượng chất khoáng cao. Tổ yến cũng dễ bị mất đi hàm lượng chất dinh dưỡng và bị oxy hóa ngoài không khí.

4.2 Yến nhà (yến nuôi)

Tổ yến nhà được nuôi với điều kiện môi trường như tự nhiên nhưng được kiểm soát bởi bàn tay con người, giúp quá trình thu hoạch dễ dàng hơn.

Tổ yến nhà dễ làm sạch hơn yến tự nhiên và vẫn giữ được hàm lượng chất dinh dưỡng cao. Đặc biệt tổ yến nhà cũng không lẫn chất khoáng hay nhiều tạp chất khác. Chính vì thế, yến nhà phù hợp cho người già, trẻ em, phụ nữ mang thai sử dụng vì rất an toàn cho sức khỏe.

Hy vọng những phương pháp trên đây sẽ phần nào giúp gỡ rối nỗi lo mua phải yến giả, kém chất lượng, giúp khách hàng tự tin hơn trong việc lựa chọn sản phẩm yến sào. Hãy là người tiêu dùng thông minh khi biết cách phân biệt yến sào thật và giả nhé !