Dân gian truyền nhau “1gram yến sào dinh dưỡng bằng 40 quả trứng”, liệu có đúng sự thật ?

Tổ yến tự nhiên có quá trình hình thành rất đặc biệt. Cũng bởi vì thế mà yến sào đem đến các giá trị dinh dưỡng rất đặc thù mà không loại thực phẩm nào có được. Khi nói đến thực phẩm bổ dưỡng cao cấp, người ta thường nghĩ đến yến sào hay bào ngư, và đây chính là thực phẩm được nhiều người lựa chọn đầu tiên.

1. Tổ yến được hình thành như thế nào?

Tổ yến tự nhiên có quá trình hình thành rất đặc biệt. Cũng bởi vì thế mà yến sào đem đến các giá trị dinh dưỡng rất đặc thù mà không loại thực phẩm nào có được.

Vào mùa sinh sản, chim yến bắt đầu quá trình xây tổ để đẻ trứng. Tổ của chúng được xây dựng trên các vách đá hay hang động ngoài biển. Chim yến thường xây tổ bằng nước dãi của mình, tại độ cao trên 2800m so với mực nước biển.

Chính vì quá trình hình thành rất đặc biệt, cộng thêm sản lượng khai thác yến sào rất ít, nên ngày xưa, khi vẫn chưa hình thành mô hình nuôi yến trong nhà, yến sào tự nhiên là loại thực phẩm chỉ những nhà quý tộc mới có thể dùng.

Ngày nay, tuy mô hình nuôi yến trong nhà đã phát triển mạnh mẽ;nhưng nhiều người vẫn có thói quen lựa chọn tổ yến tự nhiên;do quan niệm tổ yến đảo tốt hơn yến nhà. Đặc biệt là loại yến huyết, yến hồng chỉ có thể tìm thấy trong thiên nhiên lại càng hiếm.

Tổ yến hay yến sào chỉ cần nghe tên bạn cũng có thể hình dung được, đó là những sợi tơ yến trong cơ thể yến tiết ra trên các vách đá trên biển để làm tổ cho yến cư trú.

2. Tổ yến được hình thành từ một loại chim yến, tại sao dinh dưỡng khác nhau?

Từ lâu, giá trị dinh dưỡng của tổ yến được các doanh nghiệp kinh doanh và các mẩu quảng cáo vô cùng khen ngợi. Nhưng thành phần dinh dưỡng khi đem ra phân tích cụ thể như sau:

Có khoảng 49g protein, 30g carbohydrate, 10g nước và một lượng nhỏ canxi và khoáng chất sắt/100g tổ yến khô.

Từ tỷ lệ dinh dưỡng đơn giản nêu trên, chúng ta có thể thấy rằng trên thực tế, tổ chim yến và thực phẩm thông thường mà chúng ta ăn hàng ngày không có sự khác biệt nào quá “kỳ lạ”, hầu hết các chất dinh dưỡng đó thì các loại thực phẩm bình dân đều có, và nếu so với một số loại thực phẩm thông thường thì “chất lượng” thậm chí còn cao hơn.

Thành phần dinh dưỡng chủ đạo nhất trong tổ yến chính là protein, thực sự có tỉ lệ khá cao. Nhưng nếu để đánh giá chất lượng của protein cao hay thấp thì chủ yếu dựa vào cấu tạo của các axit amin trong protein đó.

Cụ thể, tỷ lệ thành phần protein trong tổ yến là các axit amin chim không hoàn toàn; và khi so sánh, mỗi lần sử dụng một lượng tổ yến rất nhỏ, thì lượng protein ăn vào không có gì để khoe khoang hay khuếch đại lên.

Nói cách khác, việc ăn tổ yến để bổ sung protein không tốt bằng việc ăn trứng. Nếu muốn ăn tổ yến với mục đích “tẩm bổ”, không bằng ăn thêm cá, thịt nạc, thịt gia cầm, trứng sữa các loại trong bữa ăn hàng ngày. Những thức ăn phổ thông này không chỉ chứa nguồn dinh dưỡng phong phú mà còn có tỉ lệ hấp thu cao hơn, đặc biệt hơn nữa là giá tiền rẻ hơn.

3. Thành phần dưỡng chất có trong một tổ chim yến

Thành phần cụ thể của tổ yến gồm 50% protein, 30% carbohydrate, 5% chất sắt, 3% khoáng chất khác, và 1,4% cellulose. Protein trong tổ yến chủ yếu là chất nhầy (nói cách khác là nước bọt) được tiết ra bởi các tế bào biểu mô, trong đó nó chỉ chứa 1 axit amin thiết yếu (lysine) và 3 axit amin thiết yếu.

Thực tế, chất “kỳ diệu” đó có tên gọi là axit sialic. Tên hóa học của sialic là “N – acetyl axit neuraminic”, nó thực sự có thể được chiết xuất từ ​​các protein tổ phức tạp trong tổ yến ra, chiếm 3 – 15% axit sialic tính theo trọng lượng của tổ yến khô, thông qua nghiên cứu đo lường kiểm định được cho là có ảnh hưởng nhất định tới sức khỏe.

Người kinh doanh tổ yến thường nói rằng, trong tổ yến có chứa một chất có tác dụng cực kỳ huyền diệu, giải độc, dưỡng nhan sắc, loại bỏ các gốc tự do, phòng chống ung thư, tăng cường khả năng miễn dịch,…

Nhưng có một vấn đề chúng ta cần phải chú ý đến đó là, trong cuộc sống hàng ngày, mỗi bữa ăn chúng ta ăn tổ yến với một số lượng khác xa với tỉ lệ mà các nhà khoa học nghiên cứu trên chuột, vì thế hoàn toàn không nên so sánh giữa thí nghiệm và thực tế. Cuối cùng, chân tướng sự thật chỉ có một: Chất “thần kỳ” trong tổ yến chỉ là chuyện hoang đường.

Theo phân tích trên tờ Tân Hoa xã (TQ), giá trị dinh dưỡng của tổ yến chủ yếu là chứa các protein hòa tan trong nước, các axit amin như glycine. Do đó, tổ yến phù hợp hơn cho bệnh nhân bị bỏng hoặc bệnh nhân sau xạ trị và hóa trị sử dụng trong thời gian phục hồi, giúp sửa chữa và xây dựng lại các tế bào bị tổn thương.

4. Tổ yến cũng chứa collagen, khoáng chất, do đó cũng được sử dụng trong sản xuất mỹ phẩm

Trong khi thực tế, cơ thể con người cần 8 loại axit amin thiết yếu và 13 loại axit amin thiết yếu có điều kiện, do đó, giá trị dinh dưỡng của tổ yến là rất thấp, điều này đã được xác nhận bởi các thí nghiệm trên động vật. Cho chuột ăn tổ yến và một thức ăn khác có thành phần duy nhất dẫn đến suy dinh dưỡng.

Nói cách khác, giá trị dinh dưỡng của protein trong tổ yến là cao về số lượng, không phải chất lượng, vẫn còn kém xa so với các loại thực phẩm giàu protein khác như thịt và đậu nành.

Tóm lại, tổ yến đang được nhiều người ăn theo trào lưu, nhưng thực tế không cần thiết đến mức như vậy. Ở một góc độ nào đó, dinh dưỡng của tổ yến còn không bằng với trứng gà, thậm chí còn có những vấn đề về vệ sinh an toàn thực phẩm.

Vì vậy, đừng để cái gọi là “thực phẩm chăm sóc sức khỏe” lừa bạn. Thế giới thực phẩm vô cùng phong phú, dinh dưỡng đa dạng, thực phẩm càng bình thường phổ biến, càng tốt cho sức khỏe.