Mối đe dọa nguồn yến sào tự nhiên từ ảnh hưởng của biến đổi khí hậu

Biến đổi khí hậu, tốc độ đô thị hoá và việc tăng đàn liên tục đang ảnh hưởng rất lớn, có nguy cơ làm tan rã quần thể chim yến tại Việt Nam. Đó là những cảnh báo mà các nhà khoa học, nhà quản lý đưa ra trong hội thảo khoa học “Phát triển bền vững nghề nuôi chim yến tại Việt Nam”.

1. Chim yến trong điều kiện tự nhiên

Theo thông tin từ Cục Chăn nuôi của Bộ NN&PTNT, tình hình biến đổi khí hậu hiện rất phức tạp và có ảnh hưởng rất lớn việc phát triển đàn chim yến Việt Nam.

Trong đó, sự thay đổi về khí hậu nóng lên của toàn cầu ảnh hưởng đến môi trường sinh sống của chim yến. Sự suy giảm về diện tích rừng tự nhiên, các yếu tố thiên tai, cạnh tranh về thức ăn đã tác động đến sự di cư của quần thể chim yến.

Biến đổi khí hậu là một yếu tố ảnh hưởng đến nghiêm trọng đến rất nhiều ngành nghề trong đó có khai thác tổ yến tự nhiên. Quần thể yến sẽ suy giảm và tất nhiên yến sào tự nhiên sẽ trở nên khan hiếm hơn so với lúc trước.

2. Ảnh hưởng của tình trạng biến đổi khí hậu

Trong 10 năm trở lại đây, nghề nuôi yến trong nhà để lấy tổ với mục đích thương mại đã phát triển mạnh mẽ. Cả nước hiện có 42 tỉnh, thành phố hình thành và phát triển nghề nuôi chim yến trong nhà với tổng số trên 8.540 nhà yến.

Nhiều nhất là tại vùng đồng bằng sông Cửu Long, tiếp đến là khu vực Đông Nam bộ, khu vực duyên hải miền Trung. Riêng khu vực Nam Trung bộ và Tây Nguyên có 3.424 nhà yến. Đến cuối năm 2018, sản lượng yến sào của cả nước đạt khoảng 63.400 kg.

3. Vì sao chim yến di cư vào đất liền ngày càng nhiều

Cảm thấy không còn phù hơn để sinh sống, chim yến sẽ tìm nơi ở khác . Và chẳng có gì là bất hợp lý nếu chim yến chọn đất liền là điểm đến của chúng.

4. Chim yến được dẫn dụ về nhà nuôi

Những căn nhà yến có môi trường sống ổn định , và nguồn thức ăn dồi dào và hơn hết là chống chịu tốt với biến đổi khí hậu ( do các thông số môi trường luôn được giữ ổn định và được xây dựng kiên cố ).

Có thể nói, do tác động của thiên nhiên mà sản lượng yến đảo sẽ giảm xuống và sản lượng yến nhà sẽ tăng lên.

5. Những biến động trên thị trường yến sào hiện nay

Với sự tác động của biến đổi khí hậu, yến sào thiên nhiên đã hiếm sẽ càng hiếm hơn. Và điều tất yếu là giá của yến tự nhiên sẽ càng ngày càng đắt.

Chính vì lý do trên nên giá yến sào thiên nhiên đắt hơn nhiều so với yến nhà. Tuy vậy chất lượng của những tổ yến đó vẫn sẽ không thay đổi.

Khi đó nhiều người đã sử dụng sản phẩm yến sào tự nhiên sẽ phải cân nhắc xem có nên tiếp túc sử dụng hay không.

6. Nên sử dụng yến nhà hay yến đảo ?

Thực ra tổ yến nhà sạch hay không phụ thuộc vào vùng xây nhà yến. Nếu ở vùng thành phố nhiều khói bụi ô nhiễm thì đương nhiên tổ sẽ không sạch bằng ( và bán với giá thấp hơn), và  nếu ở vùng nông thôn thì tổ yến thậm chí có thể sạch hơn yến đảo.

Ngay cả tổ yến nhà sạch nhất cũng có giá thấp hơn nhiều so với yến đảo. Hơn nữa yến đảo do không thể thường xuyên dọn phân yến như trong nhà yến nên tổ yến đảo thường có chứa nhiều nitrat hơn so với yến nhà.

Nitrat trong thực phẩm là chất gây ung thư. Trung Quốc từng cấm Malaysia nhập khẩu yến sào vào do hàm lượng nitrat vượt quá mức cho phép.