Tất tần tật về “thần dược” mang tên Língzhī

Nấm linh chi được viết tắt của Ganoderma lucidum, tiếng hoa là Língzhī được nhận biết bởi thuộc họ nấm lim và được gọi cái tên nấm trường thọ, vạn niên chung hay tiên thảo. đây là một trong những dược liệu quý mà con người từ xa xưa đã dùng để làm thuốc.

1. Tìm hiểu về cây nấm linh chi (Língzhī)

Nấm linh chi hay còn gọi là Língzhī thuộc họ nấm lim, còn có tên khác như Tiên thảo, Nấm trường thọ, Vạn niên nhung. Nấm linh chi được xếp vào loại thượng phẩm.

Là một vị thuốc quý trong “Thần nông bản thảo” và “Bản thảo cương mục”. Trong y học hiện đại, tác dụng của nấm linh chi vẫn được các nhà khoa học ở nhiều nơi trên thế giới nghiên cứu và phát hiện thêm theo thời gian.

1.1 Nấm linh chi có rất nhiều tác dụng tốt cho sức khỏe, nâng đỡ và kiến tạo hệ thống miễn dịch của cơ thể

Theo nghiên cứu của y học hiện đại, nấm linh chi có tác dụng ổn định huyết áp, tăng cường tuần hoàn máu, giảm mệt mỏi, hỗ trợ thần kinh, chống đau đầu và tứ chi, điều hòa kinh nguyệt, chống dị ứng, chống bệnh béo phì, phòng chữa bệnh tiểu đường, bệnh về gan mật như viêm gan, xơ gan, gan nhiễm mỡ…

1.2 Tác dụng trị liệu của linh chi rất nhiều đối với sức khỏe

Về các mặt bệnh như rối loạn lipid máu, thiếu máu cơ tim, vữa xơ động mạch, cao huyết áp, huyết áp thấp, viêm phế quản mạn, hen phế quản, ho ra máu, viêm gan cấp và mạn tính, xơ gan, suy nhược thần kinh.

Cải thiện tình trạng suy nhược cơ thể, thiếu máu, đái tháo đường, các chứng xuất huyết, viêm mũi, viêm da, mụn nhọt, các bệnh ung thư phổi, dạ dày và cổ tử cung, hội chứng suy giảm bạch cầu do dùng hóa chất chống ung thư…

Ngoài ra, linh chi còn được dùng để nâng cao sức đề kháng của cơ thể, bồi bổ sức khỏe và kéo dài tuổi thọ, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với phụ nữ, linh chi được dùng để làm đẹp da, chống các nếp nhăn và các vết sắc tố.

2. Nấm linh chi tự nhiên có thể thu hoạch ở đâu?

Nấm linh chi tự nhiên mọc ở trong rừng sâu, những nơi có độ ẩm cao và trên than cây cổ thụ phải đầy đủ những yếu tố cần thiết cho cây phát triển, sinh trưởng như : thời tiết, đại lợi, nhân hòa,…

Môi trường sống của nấm linh chi thường ở rừng kín xanh ẩm, độ cao từ vài chục mét đến 1500m, sống hoại sinh trên các thân cây gỗ mục.

Nấm linh chi sinh sản chủ yếu bằng bào tử nằm ở mặt dưới của thể quả. Phần có chức năng sinh dưỡng chính là hệ sợi của nấm mọc ẩn trong gỗ mục hoặc đất.

Ở rừng Phú Quốc, nấm linh chi chỉ mọc trên xác cây dầu mít, cây dầu nước trăm năm tuổi chết bên bờ suối. Nhưng không phải cây dầu nào chết cũng “được” nấm linh chi mọc lên.

Mà cây ấy phải ở vị trí thuận lợi, hội đủ điều kiện kết hợp giữa nóng, lạnh, hơi nước và ánh sáng. Nấm linh chi lớn có trọng lượng vài chục ký chắc chắn tuổi của nó cũng lớn hơn tuổi người lấy.

Mà mỗi thân cây chỉ có một đợt nấm mọc lên, nên rất hiếm. Đã lấy nấm linh chi đi rồi, cả đời người mình quay lại cũng không thể tìm được tai nấm thứ hai ở khu vực đó nữa.

3. Những thành phần có trong cây nấm

• Hợp chất đa đường ( 45% số lượng ): arabinogalactane, beta-D-glucane; ganoderane A,B et C.
• Triterpene : acide ganoderic A,B,C,D,F,H, K,M,R,S, và Y.
• Ganodermadiol phân sinh của loại acide lanostaoic.
• Esteroides: Ganodosterone.
• Acide béo chưa bảo hòa (Acide oléique là loại acide chứa rất nhiều chất alcaloîdes).
• Chất đạm protide: Ling Zhi-8, glycoproteine (lactine ).
• Khoáng chất ( minéraux ) : calcium, germanium, K, Mg, Fe, Mn, Zn, Ca, Be, Cu, Ag, Al, Na, v….v…
• Những chất khác : manitole, adenine, trechalose, uracine, lysine, acide stearic ( bạch lạp toan là loại mỡ bảo hòa ), tất cả rất nhiều acide amine.

3.1 Những chất hợp chất đa đường

Những chất này có trọng lượng phân tử rất cao của nấm linh chi, làm tăng đề kháng của cơ thể, chống các chứng ung thư ( làm tăng chất cytocine bởi đại thực bào ( macrophages ) và hạch dịch bào ( lymphocytes ).

Làm tăng lượng interleucine ( IL ) 1 beta, IL-6, và IL-2, đó là những yếu tố làm hủy hoại tế bào ung thư alpha và phát tiết tế bào interpheron gamma.

Chất interpheron alpha và gamma là chất chống chống siêu vi trùng, chống độc nhiễm và giảm đường trong máu, chính vì thế chúng có tác dụng giảm phản ứng phụ của chất thuốc khác .

3.2 Về phần chất triterpene của nấm linh chi có tác dụng chống viêm sưng

Làm giảm lượng mở thừa trong máu, hạ huyết áp và bảo vệ tốt cho gan. (Tác dụng này được chất ganodosterone củng cố ). Người ta kiểm chứng cho thấy nấm linh chi có dụng chống bệnh sơ gan, làm giảm chất collagène trong gan, điều hòa lại hoạt động trong tế bào gan.

Alanine transaminase ( ALT ), Aspartate transsaminase ( AST ), GOT, Lactodeshidrogenase ( LDH ), Phosphatase alcaline và lượng mật toàn phần bilirubine totale ).

Chống dị ứng nhờ tác động của acide oléique và acide ganoderique. Hơn nữa người ta mô tả hiệu quả chống sự hóa đông của tuyến máu ( plaquettes ) và làm thư giản bắp cơ.

4. Nấm linh chi có mấy màu đặc trưng?

Nấm linh chi có 5 màu khác nhau gồm vàng, đỏ, xanh, tím, đen. Mỗi loại sẽ tác động vào mỗi tạng khác nhau, do đó, khi dùng cần có sự hướng dẫn như các y bác sĩ y học cổ truyền. Nếu dùng đại trà, bừa bãi, linh chi có thể sẽ phản tác dụng.

4.1 Hiện nay có 5 loại Nấm linh chi được nghiên cứu nhiều nhất:

• Linh chi xanh (Thanh chi hay Long chi).
• Linh chi đỏ (Xích chi, Hồng chi hay Đơn chi).
• Linh chi vàng (Hoàng chi, kim chi).
• Linh chi trắng (Bạch chi hay Ngọc chi).
• Linh chi đen (Hắc chi hay Huyền chi).
• Linh chi tím (Tử chi hay Mộc chi).

4.2 Nấm linh chi đỏ có dược tính cao nhất

Trong đó Linh Chi đỏ là loại nấm có dược tính mạnh nhất, được sử dụng phổ biến trên thế giới, nhiều nhất là ở Bắc Mỹ, Nhật, Hàn Quốc, Đài Loan, Trung Quốc.

Đây là loại Nấm linh chi thân gỗ, nấm non có màu đỏ bóng ở mặt trên và màu trắng ở mặt dưới, khi trưởng thành có bào tử màu nâu bám ở mặt trên.

Nấm linh chi đỏ đã được nuôi trồng số lượng lớn ở nhiều nước trên thế giới để đáp ứng nhu cầu sử dụng, có thể kể đến: Nhật Bản, Hàn Quốc, Trung Quốc, Thái Lan, Việt Nam, …

5. Hướng dẫn cách nhận biết nấm linh chi tự nhiên chất lượng chính xác nhất

Hiện nay trên thị trường nấm linh chi được bày bán khá phổ biến. Vì vậy cách nhận biết nấm linh chi tự nhiên rất quan trọng với người sử dụng bởi hàng không rõ nguồn gốc khá nhiều.

Với những chia sẻ về cách nhận biết nấm linh chi tự nhiên dưới đây, chúng tôi chắc chắn các bạn sẽ dễ dàng nhận ra có phải nấm linh chi tự nhiên hay không. Và các bạn sẽ luôn là những người mua hàng thông minh trên thị trường cạnh tranh ngày nay.

5.1 Hình dáng

Nấm linh chi tự nhiên là một loại nấm gỗ có cuống dài và cũng có loại ngắn, mũ nấm linh chi có hình tròn, hơi dẹt  hoặc có loại hình cánh quạt.

Cuống dài hoặc ngắn , hơi lệch về một bên mũ có hình trụ hoặc hơi dẹt, tai của nấm nhỏ từ 5cm, đôi khi ở nấm  có từ 30 – 40cm. Nấm linh chi khi phơi khô có mầu đỏ nâu hay đỏ cam và hơi cứng.

5.2 Màu sắc

Nấm Linh chi thông thường có màu đỏ tươi và gam màu vàng màu trắng , bóng loáng, đẹp như một bông hoa khi nó còn tươi non. Linh Chi trưởng thành mặt dưới giữ nguyên màu trắng,hoặc màu vàng chanh.

Mặt trên màu nâu đỏ sậm, (như màu xe honda dream), Nấm Linh Chi nguyên chất được che phủ bởi lớp bào tử màu nâu (như màu áo thầy chùa).

Không nên mua loại Nấm Linh chi có mặt trên bóng loáng, nâu xỉn. mặt dưới màu loang lổ, ố xanh ố vàng, hoặc các màu lạ.

Người dân Việt Nam mình có thói quen là hay chọn mua những sản phẩm đẹp mã và có hình thức bóng bẩy và bắt mắt , vì cứ nghĩ hàng đó là hàng tốt . Nhưng thực tế những hàng đó toàn là hàng tráo mác và hàng giả đã được dùng hóa chất để xử lý.

5.3 Mùi vị

Nấm Linh chi có mùi thơm và vị đắng rất đặc trưng. Không chọn loại nấm không có mùi hoặc mùi chua, mùi mốc. Nấm tốt khi cắt một miếng nhỏ ra nhai thử sẽ có vị đắng và gây. Khi nấu nước vị đắng và gây này sẽ nhạt dần đi, chứ không mất hẳn sau 1 lần nấu.

6. Công dụng chung của nấm linh chi Hàn Quốc đối với người già, người bệnh

Tác dụng nấm linh chi Hàn Quốc rất tốt đối với người cao tuổi, giúp loại bỏ triệu chứng hay đi tiểu đêm, tăng cường trí nhớ, tăng thính lực, hỗ trợ điều trị bệnh rối loạn tiền đình.

Giúp khôi phục sức khỏe cho người mới ốm dậy hoặc sau phẫu thuật, điều trị chứng đau đầu, mất ngủ, suy nhược thần kinh, stress, lo âu căng thẳng.

Nấm linh chi có tác dụng hữu hiệu cho người biếng ăn, ăn không ngon miệng, rối loạn tiêu hóa, đồng thời giúp làm sạch ruột, chống táo bón và tiêu chảy.

Nấm linh chi Hàn Quốc giúp làm ổn định huyết áp và làm giảm cholesterol trong máu, giảm xơ cứng thành động mạch, thúc đẩy quá trình lưu thông máu, tăng cường tuần hoàn máu. Từ đó, giúp ngăn ngừa các bệnh về huyết áp, tim mạch.

Giúp thải độc gan, làm mát gan, ngăn ngừa bệnh ung thư, bảo vệ cơ thể khỏi những ảnh hưởng của các tia chiếu xạ, chống ngộ độc chì, kim loại nặng và ngăn ngừa dị ứng.

Giúp trị nám da, giảm nếp nhăn và các bệnh ngoài da như mụn nhọt, dị ứng, làm da dẻ hồng hào, căng mịn, ngăn ngừa trạng béo phì và điều hòa kinh nguyệt ở phụ nữ.

Bên cạnh đó, người ta còn biết đến tác dụng nấm linh chi Hàn Quốc giúp tăng cường hoạt động của hệ thống miễn dịch và kháng siêu vi, giúp tăng cường tuổi thọ, nâng cao hoạt tính của đại thực bào và lympho bào. Làm sản sinh chất khoáng, chất đạm và các vitamin cần thiết cho cơ thể.

7. Cách dùng nấm linh chi Hàn Quốc đúng chuẩn nhất giúp phát huy tối ưu công dụng

Với những công dụng của nấm linh chi kể trên, bạn hoàn toàn có thể sử dụng loại nấm này để nấu ăn, sắc thuốc uống hoặc ngâm rượu sẽ rất tốt cho sức khỏe.

Nấm linh chi được nhắc nhiều tới tác dụng “cải lão hoàn đồng”, chống độc, chống lão hóa nhưng chúng phải được dùng với liều lượng đủ và uống đều.

7.1 Cách dùng phổ biến

Để uống thay thế nước bạn cho nấm linh chi Hàn Quốc đã thái lát mỏng vào phích nước sôi hãm trong vòng 1 giờ rồi uống trong ngày thay thế nước lọc. Tác dụng của nấm linh chi sừng hươu sau khi hãm với nước sẽ giúp thanh lọc cơ thể và bồi bổ sức khỏe.

Còn nếu bạn muốn ngâm rượu có thể dùng Nấm linh chi sừng hươu đã phơi khô, để nguyên hoặc thái lát, ngâm với rượu 40^o trong vòng 30 ngày. Nên uống rượu này vào buổi tối trước khi đi ngủ, mỗi ngày chỉ nên uống 1 – 2 chén.

7.2 Nên dùng nấm linh chi đúng cách và đúng liều lượng

Nếu người dân chỉ nấu 10 gram linh cho cả nhà cùng uống thì chắc chắn chẳng có tác dụng gì. Ngược lại, nếu đun khoảng 20 gram linh chi cô đặc trong 1 – 2 chén lại rất tốt. Ngoài ra, chúng ta cần phải kết hợp vị thuốc này với các loại dược liệu khác mới phát huy được tác dụng.

Khi đun, hãm linh chi có thể kết hợp thêm cam thảo, táo tàu, atiso, hoặc cỏ ngọt để giảm bớt vị đắng, giúp dễ uống mà không làm ảnh hưởng đến dược tính. Nên kết hợp thêm vitamin C khi uống linh chi vì sẽ làm tăng hấp thu dược chất trong nấm.

7.3 Lưu ý khi sử dụng nấm linh chi

Khi sử dụng, người dân nên dùng nấm linh chi theo cách truyền thống tức đun nhỏ lửa trong khoảng 20 – 60 phút trước khi thêm các thành phần thảo dược khác.

Nếu chỉ đun linh chi trong 5 phút giống như đun trà thì lượng hoạt chất trong nấm không tan hết trong nước, vô tình gây lãng phí.

Sau 2 – 3 ngày dùng linh chi đỏ, có thể xuất hiện những triệu chứng như táo bón, tiêu chảy, mẩn ngứa. Bệnh nhân ung thư, tiểu đường có cảm giác bệnh nặng lên.

Đó là dấu hiệu bình thường, không đáng ngại. Bạn có thể giảm lượng dùng hoặc ngừng hẳn 4 – 5 ngày, sau đó sử dụng trở lại, triệu chứng trên sẽ không còn.

7.4 Nên uống linh chi vào buổi nào?

Người bị huyết áp thấp có thể bị chóng mặt, vì vậy chỉ nên sử dụng nấm linh chi sau khi ăn no và không uống vào buổi tối.

Nấm linh chi nên dùng vào mỗi buổi sáng, lúc bụng đói. Uống nhiều nước làm tăng công hiệu thải độc của nấm. Khi sử dụng có biểu hiện đi tiểu nhiều lần chứng tỏ nấm tác dụng thanh lọc chất độc trong cơ thể.